Śniła mi się Europa
Marta Romankiv
Wystawa organizowana w ramach Cracow Art Week KRAKERS 2022
WERNISAŻ 11.06.2022 godz. 20:00
Tytuł wystawy Śniła mi się Europa dotyczy wyobrażeń o Europie w państwach, które
geograficznie są jej częścią, ale nie wchodzą w skład Unii Europejskiej, w wyniku czego
często nie są utożsamiane z europejską wspólnotą kulturową. Jako część kontynentu
euroazjatyckiego Europa ma wyraźne granice na zachodzie, północy i południu, ale granica
wschodnia jest nieprecyzyjna i płynna. Europa funkcjonująca jako konstrukt mentalny, a nie
geograficzna czy społeczna całość, w przypadku krajów definiowanych jako Europa
Wschodnia, często staje się synonimem pożądanej (zachodniej) przyszłości. Urodzona we
Lwowie, w Ukrainie Marta Romankiv podkreśla dysonans poznawczy w którym została
wychowana – mieszkając w kraju, terytorium którego geograficznie znajduje na środkowym
wschodzie Europy, „europejskość” zawsze była dla niej synonimem innego „lepszego
świata”.
W prezentowanych na wystawie pracach artystka odnosi się do własnego doświadczenia
migracji z Ukrainy do Polski, zwraca uwagę na ciągły wysiłek wykonywany przez nią jako
migrantkę spoza Unii Europejskiej, aby stać się częścią europejskiej wspólnoty –zarówno pod
względem tożsamościowym, jak i prawnym. Artystka prezentuje dokumentację procesu
nauki języka polskiego, prób zarobić na studia sprzedając papierosy na granicy, nabycia
ziemi, ślubu – działań, które podejmuje, aby stać się pełnoprawną członkinią społeczeństwa,
w którym mieszka.
Dziś, w świetle wojny w Ukrainie, wojny w Europie, w świetle pożądania władzy i
terytorialnej dominacji oraz kolonizacji terenów sąsiednich państw przez Rosyjską Federację,
artystka odnosi się do marzeń o równościowej, silnej i zjednoczonej Europie. „Ukraina to
Europa” – hasło, które w 2013 roku skandowano na ulicach ukraińskich miast dziś
wybrzmiewa na nowo, znowu staje się kwestią życia i śmierci, powodem do walki.
Ukraińskie społeczeństwo udowadnia, że jest częścią Europy, jednak czym jest ta upragniona
wspólnota? Wystawa „Śniła mi się Europa” podejmuje pytanie o wymarzonym europejskim
społeczeństwie oraz zadaje pytanie o możliwość stworzenia włączających wspólnotowych
wizji i rozwiązań, które z pewnością będą ogromnym politycznym i społecznym wyzwaniem,
ale jednocześnie są koniecznością w dążeniu do wspólnej przyszłości.
Fot. Mateusz Lipiński
[Wystawa czynna od pon. – pt. w godzinach funkcjonowania galerii tj. 9:00 – 17:00]
UA
Марта Романків
МЕНІ СНИЛАСЬ ЄВРОПА
Виставка організована в рамках Краківського тижня мистецтва KRAKERS 2022
ВІДКРИТТЯ 11 червня 2022 р. о 20:00
Назва виставки «Мені снилась Європа» стосується уявлень про Європу в країнах, які
географічно до неї належать, але не входять в склад Європейського Союзу, і, як
наслідок, часто не ототожнюються з європейською культурною спільнотою. Як частина
Євразійського континенту, Європа має чіткі кордони на заході, півночі та півдні, але
східний кордон є неточним і розмитим. Європа функціонує як ментальна конструкція, а
не як географічне чи соціальне ціле, а у випадку країн Східної Європи, часто стає
синонімом бажаного (західного) майбутнього. Народжена у Львові, в Україні, Марта
Романків підкреслює когнітивний дисонанс, в якому була вихована – живучи в країні
географічно розташованій на Сході Європи, «європейськість» для неї завжди була
синонімом іншого, «кращого світу».
У представлених на виставці роботах, художниця посилається на власний досвід
міграції з України до Польщі, звертає увагу на постійні зусилля, які вона, як мігрантка з
поза меж Європейського Союзу, докладає, щоб стати частиною європейської спільноти
– як з точки зору ідентичності, так і законів. Художниця презентує документацію
процесу вивчення польської мови, спроб заробити на навчання продажем цигарок на
кордоні, набуття землі, власний шлюб – це дії завдяки яким вона намагається стати
повноправною членкинею суспільства, в якому живе.
Сьогодні, у світлі війни в Україні, війни в Європі, у світлі прагнення влади,
колонізації сусідніх країн та територіального панування Російською Федерацією,
художниця ставить до питання про омріяну рівну, сильну та єдину Європу. «Україна –
це Європа» – гасло, яке вигукували на вулицях українських міст у 2013 році, знову
стало питанням життя і смерті, приводом для боротьби. Українське суспільство
доводить, що Україна – це частина Європи, але чим є ця бажана спільнота? Виставка
«Мені снилась Європа» піднімає питання про омріяне європейське суспільство та
ставить питання про можливість створення інклюзивних соціальних бачень та рішень,
які, безумовно, стануть величезним політичним і соціальним викликом, але водночас є
необхідними у прагненні спільного майбутнього.
фото Матеуш Ліпінський
[Виставка відкрита з понеділка по пятницю в години роботи галереї, тобто з 9:00 до
17:00]